Pomimo, że od czasu niemieckiej okupacji upłynęło już sporo czasu, to Instytut Pamięci Narodowej prowadzi czynności wyjaśniające mające na celu skazanie winnych popełnienia zbrodni przeciwko ludzkości i zbrodni wojennej. Dwa śledztwa dotyczą zamordowania przez Niemców dwóch mieszkańców naszej gminy.
Oto informacja ze strony IPN:
Śledztwo w sprawie zbrodni wojennej i zbrodni przeciwko ludzkości, polegającej na zabójstwie mieszkańca wsi Zgórznica Franciszka G., do której doszło w dniu 15 kwietnia 1944 r. w lesie pod Borowem, województwa lubelskiego, dokonanej przez funkcjonariuszy niemieckiego państwa nazistowskiego. ( S. 111/15/Zn )
W toku prowadzonego postępowania wykonano czynności zmierzające do ustalenia stanu faktycznego sprawy. Przesłuchany w charakterze świadka Bronisław O. zeznał, że w kwietniu 1944 r. do wsi Zgórznica przejechali kilkoma samochodami funkcjonariusze państwa niemieckiego. Na samochody ładowali inwentarz żywy. Na jednej z posesji przypadkowo spotkali Franciszka G. Zatrzymali go i nakazali inwentarz żywy ładować na samochody. Następnie Franciszkowi G. kazano również wejść do jednego z pojazdów. Pokrzywdzonego wywieziono w stronę Garwolina i w lesie pod Borowem rozstrzelano. W nocy rodzina Franciszka G. pojechała do lasu i zabrała zwłoki, aby następnie pochować na cmentarzuw Stoczku Łukowskim.
Aktualnie trwają kwerendy mające na celu zgromadzenie pełnej dokumentacji archiwalnej, dotyczącej opisywanej zbrodni. W najbliższym czasie planowane są dalsze czynności polegające na ustalaniu i przesłuchiwaniu żyjących świadków wydarzeń. Podjęte zostaną czynności zmierzające do ustalenia formacji, do której należeli funkcjonariusze niemieckiego państwa hitlerowskiego, którzy dopuścili się zabójstwa Franciszka G.
Śledztwo w sprawie zbrodni wojennej i zbrodni przeciwko ludzkości, polegającej na zabójstwie Henryka R., do której doszło w dniu 23 października 1943 r. we wsi Zabiele, województwa lubelskiego, dokonanej przez funkcjonariuszy niemieckiego państwa nazistowskiego. ( S. 114/15/Zn )
W toku prowadzonego postępowania wykonano czynności zmierzające do ustalenia stanu faktycznego sprawy. Przesłuchana w charakterze świadka Marianna B. zeznała, że w dniu 23 października 1943 r. do Zabiela samochodami przyjechali Niemcy stacjonujący w Stoczku Łukowskim. Udali się na posesję rodzimy R. i oznajmili, że poszukają Henryka R. Odnaleźli go w stodole. Następnie wyprowadzili na zewnątrz i karabinami bili po całym ciele. Domagali się aby Henryk R. oddał ukrywaną broń. Świadek całe zdarzenie obserwowała z odległości około 20 m. Widziała jak jeden z Niemców oddał strzał w plecy pokrzywdzonego, a gdy ten upadł drugi z napastników oddał kolejny strzał. Marianna B. wskazała, ze nie jest w stanie powiedzieć czy sprawcami byli żandarmi czy członkowie SS.Z kolei z zeznań Jana Ch. wynikało, że czasie okupacji niemieckiej był woźnym w budynku gminy w Stoczku Łukowskim. W tym budynku stacjonowali członkowie SS i to oni mieli rozstrzelać Henryka R. Jednak szczegółów tego zabójstwa nie był w stanie przekazać.
Aktualnie prowadzone są czynności procesowe mające na celu ustalenie okoliczności popełnionej zbrodni. Zwrócono się o nadesłanie wszelkich materiałów archiwalnych, które mogą dotyczyć okoliczności śmierci Henryka R. Podjęte zostaną czynności zmierzające do ustalenia formacji, do której należeli funkcjonariusze niemieckiego państwa hitlerowskiego, którzy dopuścili się tego zabójstwa.
